به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، نشست خبری مسئول گروه مبلغین و نماز ستاد مرکزی اربعین کشور با موضوع «کارکرد روحانیت و مبلغین در سفر اربعین»، ظهر امروز با حضور جمعی از اصحاب رسانه در قم برگزار شد.
ببینید:
تصاویر نشست خبری مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد مرکزی اربعین کشور
حجت‌الاسلام مرتضی استقامت، مسئول گروه مبلغین و نماز ستاد مرکزی اربعین کشور طی سخنانی در این نشست، اربعین را سفری زیارتی دانست که در آن امکاناتی مانند غذا و اطعام و بهداشت و آسایش ابزارهایی برای انجام زیارت بهتر زائرین است.
وی با تاکید بر اهمیت آگاهی زائرین به مقام امام حسین (ع) در مرحله‌ی اول و سپس اقدام به سفر زیارت، خاطرنشان کرد: زیارت اربعین یک زیارت جهان اسلامی، متمدنانه و بر مبنای سنت اهل‌بیت (ع) و نیز سنت علمای سابق است که در سال‌های خفقان حکومت رژیم بعث در عراق و تحت شرایط بسیار سختی به این مهم اقدام می‌کردند.
حجت‌الاسلام استقامت با اشاره به اینکه مبلغین از طریق آموزش‌ها و مهارت‌هایی که کسب کرده‌اند به وظیفه تبلیغ که مهم‌ترین وظیفه طلبگی است اقدام می‌کنند، افزود: اکنون ظرفیت‌های مبلغین در عرصه‌ی سفر اربعین از کل کشور احصا شده و به سه بخش حوزه علمیه خراسانات، اصفهان و قم تقسیم می‌شود که در این میان قم مدیریت ۲۸-۲۷ استان را بر عهده دارد.
وی گفت: این ظرفیت‌ها در راستای بررسی‌های به عمل آمده از نیاز زائرین در اربعین از جمله بیان احکام، برگزاری نماز جماعت، برگزاری برنامه‌های فرهنگی در کاروان‌ها، موکب‌ها و مرزهای زمینی و هوایی، پاسخگویی به سوالات و شبهات در موضوعات مختلف، برگزاری روضه‌خوانی و پرده‌خوانی بر مبنای روایتگری آداب، مناسک و موضوعات مورد نیاز زائر در سه برهه‌ی زمانیِ قبل از اربعین، حین اربعین و بعد از اربعین انجام می‌شود.
بهره‌گیری از ظرفیت مبلغین قبل از سفر اربعین
حجت‌الاسلام استقامت در خصوص بهره‌گیری از ظرفیت‌های تبلیغی مبلغین در برهه‌ی زمانی قبل از اربعین گفت: آگاهی‌های لازم و اطلاعات عمومی سفر به عتبات در قالب‌های مختلف و از طریق تریبون‌هایی از جمله نمازهای جمعه، نمازهای جماعت، نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها و تریبون‌های دیگری که روحانیت در اختیار دارند انجام می‌شود.
وی گفت: مبلغین می‌توانند حتی آگاهی‌های قبل از اتخاذ نیت سفر را به مردم برسانند که ممکن است برخی از آنان حتی در اربعین امسال حاضر نشوند اما در سفرهای بعد به این آگاهی‌ها نیاز دارند، چون دانستن آگاهی‌های لازم قبل از سفر باعث می‌شود که اتخاذ نیت درست سفر زیارتی بر مبنای اعمال، مستحبات و مقدمات انجام گردد و همچنین زائر با اصل قرار دادن زیارت سفر کند.
بهره‌گیری از ظرفیت مبلغین حین سفر اربعین
حجت‌الاسلام استقامت، تاریخ ۵ الی ۲۲ صفر را بازه‌ی زمانی حین سفر اربعین دانست و با اشاره به اینکه ما جمع‌های بالای ۱۵ نفر را کاروان زیارتی محسوب می‌کنیم، افزود: کاروان‌های مردمی ممکن است در قالب مساجد، حسینیه‌ها، هیئات و خویشاوندان باشد که سفرشان بین ۷ تا ۱۰ روز به طول بیانجامد.
وی با بیان اینکه بهترین روش تبلیغی و تربیتی در سفر اربعین در سفرهایی شکل می‌گیرد که به صورت کاروانی انجام می‌شود، گفت: در این حالت یک روحانی از شهر خودِ زائرین با فرهنگ و زبان خودشان اقدام به سفر زیارتی می‌کند و حین برگزاری نماز و احکام و اماکن‌شناسی و سفارش آداب زیارات، با اعمال و کردار و گفتار خود تبلیغ انجام می‌دهد.
حجت‌الاسلام استقامت افزود: این شکل از تبلیغ از آنجا که زمان حضور مبلغ در کنار مردم بیشتر است، ایجاد انس و علاقه می‌کند و این علاقه باعث افزایش اعتماد و اطمینان شده و موجب عمیق‌تر شدن گفتگوها میان روحانیون کاروان و زائرین می‌شود، لذا اثرگذارترین روش تبلیغی در ایام سفر اربعین است.
وی شکل‌گیری جریان اجتماعی و هم‌افزایی بعد از سفر اربعین را از برکات حضور مبلغ در کاروان‌های زیارتی دانست و گفت: همان روحانی و مخاطبی که در ایام دیگر سال ارتباط کمی در حد دقایقی پیش و پس از نماز جماعت در مسجد داشته‌اند، در ایام اربعین مدت زیادی در کنار هم هستند که این باعث می‌شود بعد از سفر کاروانی این ارتباط استمرار پیدا کند. به عنوان مثال در هنگام حوادث غیرمترقبه یک جریان اجتماعی شکل می‌گیرد و باعث می‌شود یک هم‌افزایی مستمری میان زائرین و مبلغین ادامه یابد.
گزارشی از فعالیت‌ها برای حضور موثر مبلغین در سفر اربعین
وی گفت: پیش ثبت‌نام و ثبت‌نام مبلغین به عنوان اعلام حضورشان از طریق درگاهی که قبلا اعلام شده انجام شده است. حدود ۷۰ درصد مراحل آموزشی آنان نیز گذرانده شده و مراحل پایانی‌اش در حال انجام است. ظرفیت‌سنجی و نیازسنجی میدانِ تبلیغی آنان هم در حال انجام است و در پایان، ظرفیت‌های روحانیونی که مرحله پیش‌ثبت‌نام را انجام داده‌اند با نیازسنجی‌های زائرین تطبیق داده شده و فعالیت مبلغین حین سفر اربعین از ۵ صفر رسما آغاز می‌گردد.
حجت‌الاسلام استقامت افزود: بنابر آمارهای رسمی قریب ۳ هزار موکب خدمت‌رسانی در نقاط مرزی ایران و کشور عراق داریم که اهم خدمات آنها خدمات اسکان و تغذیه است. همچنین مواکب فرهنگی را داریم که از سال‌های گذشته از سوی کمیته فرهنگی ستاد اربعین کشور با رویکرد کاملا فرهنگی در حال انجام وظیفه هستند.
وی یکی از کارکردهای دیگر مبلغین در حین سفر اربعین را حضور در مرزهای خروجی و ورودی زمینی و هوایی عراق برشمرد و گفت: امسال با توجه به پیش‌بینی حضور زائرین سعی شده که مرز دریایی هم به زائرین خدمات بدهد که این امر در حال پیگیری است.
حجت‌الاسلام استقامت با اشاره به اینکه طبق آمارها حدود ۶۰ درصد زائرین از مرز مهران وارد و خارج می‌شوند، گفت: بر این اساس مرز مهران یکی از میادین اصلی تبلیغی روحانیون در نقاط مرزی است.
وی با اشاره به کارویژه‌های تبلیغی اربعین نیز گفت: کارویژه‌های تبلیغی نوجوانان، خانواده و بانوان، استیج و تبلیغ سیار، روایتگری و پرده‌خوانی به عنوان سرفصل‌های تبلیغی کارویژه‌های اربعین در نظر گرفته شده است.
حجت‌الاسلام استقامت خاطرنشان کرد: از سال گذشته یک وحدت رویه، هم‌افزایی و تقسیم وظایف مناسبی بین سازمان‌ها و مجموعه‌های مردمیِ فعال در عرصه‌های فعالان اعزام مبلغ، فعالان تولیدات محتوایی و آموزشی مورد نیاز مبلغین و فعالان تولیدات محصولات فرهنگی مورد نیاز مبلغین شکل گرفته و امسال هم ادامه دارد.
لزوم افزایش تعداد مبلغین اربعین/ تفاوت مبلغ و طلبه‌زائر
وی با تاکید بر لزوم افزایش کمّی فعالان تبلیغی اربعین گفت: طلبه‌زائر کسی است که به همراه خانواده و یا گروهی از آشنایان اقدام به سفر می‌کند و با توجه به سؤال و مراجعه‌ی مردم خدمات می‌دهد. اما مبلغ اربعین کسی است که اولاً مراحل تحصیلی‌اش استعلام گرفته می‌شود، ثبت‌نام و جذب و آموزش‌های حضوری و غیرحضوری می‌بیند و مواقف تبلیغی‌اش مشخص می‌شود و بعد از آن ارزیابی و رصد می‌گردد.
حجت‌الاسلام استقامت با اشاره به اینکه سال گذشته حدود ۴۰ الی ۵۰ هزار طلبه در سفر اربعین حاضر بودند، افزود: طلبه‌ای که حداقل پایه‌ی ۸ تحصیلی داشته باشد و حداقل ۵ روز تبلیغی با تایید مسئول مربوطه در یک نقطه حضور داشته باشد مبلغ محسوب می‌شود که آمار این مبلغان در سال گذشته حدودا بین ۷ الی ۸ هزار بوده است، در حالی که خیلی از طلاب به عنوان طلبه‌زائر در ایام اربعین فعالیت می‌کنند.
وی مبلغین اربعین را به دو گروه فارسی‌زبان و فارسی‌زبانانی که علاوه بر فارسی، زبان دیگری را آموزش دیده‌اند تقسیم کرد و گفت: همچنین بخشی از مبلغین ما از مراکز تخصصی تبلیغی مبلغین غیرایرانی به شمول جامعه‌المصطفی و جامعه‌المرتضی هستند.
حجت‌الاسلام استقامت افزود: استفاده از ظرفیت عظیم مبلغین بین‌المللی و زبان‌دان که از سوی مجموعه‌های مختلفی در حوزه تربیت می‌شوند می‌تواند به شدت به بُعد بین‌المللی جهان اسلامی اربعین و تقویت ارتباط بین ملت‌ها کمک نماید.
وی با بیان اینکه افزایش حدود ۲۰ الی ۳۰ درصدی مبلغین در سفر اربعین امسال مورد انتظار است، گفت: مردم ایران و عراق هر خدمتی که از دستشان بربیاید انجام می‌دهند، طلاب نیز تبلیغ را به عنوان رسالت طلبگی خود حساب می‌کنند، لذا این اتفاق را در راستای وظیفه‌شان انجام می‌دهند، هرچند اگر بتوان ضروریات سفر مبلغ را برای خدمت بهتر فراهم کرد، بهره‌وری آن برای زائرین نیز بیشتر است.
حجت‌الاسلام استقامت با استناد به آمار حرم مطهر حضرت عباس (ع) گفت: سال گذشته بین ۲۱ الی ۲۲ میلیون زائر اربعین در عراق حضور داشته‌اند که سهم زائرین ایرانی حدود سه میلیون و هشتصد هزار زائر بوده است.
وی با اشاره به واسطه بودن ایران جهت تشرف زائران کشورهای دیگر از جمله پاکستان و افغانستان به سفر اربعین گفت: شهر قم در حال فراهم کردن ظرفیت حضور حدود ۵۰۰ هزار زائر ایام اربعین است. همچنین مصلی قدس، امامزاده جمال، جمکران، حدود ۱۰۰ منزل و حسینیه و حدود ۱۰ امامزاده دیگر در قم برای زائرین غیرایرانی در نظر گرفته شده است.
دو درخواست از زائرین
حجت‌الاسلام استقامت در پایان به ارائه دو درخواست از زائرین اربعین حسینی پرداخت و گفت: زائرین سعی کنند همانطور که سایر مقدمات و وسایل ضروری سفر را فراهم می‌کنند، آموزش‌ها و نیازمندی‌های محتوایی‌شان را هم بر مبنای سفر زیارتی در نظر بگیرند. همچنین زمان حضورشان کوتاه و حتی‌المقدر نزدیک به ۱۰ صفر به بعد باشد چون موکب‌داران عراقی می‌خواهند خدمات‌شان شامل حال همه‌ی زائرین شود.
انتهای پیام
